Jak reagujesz na e-mail w którym znajduje się mnóstwo znaków zapytania, wykrzykników i fragmenty podkreślone na czerwono? A jakie znaczenie ma to, że ten e-mail jest od klienta z Francji? Ma to znaczenie czy nie ma? Albo inna sytuacja – rozmawiasz właśnie ze swoimi kolegą z Indii czy Ci zrobi ten projekt do środy, a on kiwa twierdząco głową (właśnie rozmawiacie przez skype’a). Jak upewnisz się czy realnym terminem jest środa i w ogóle jak wygląda sytuacja?
Odpowiedzi na te pytania znajdziecie na szkoleniach międzykulturowych.
Czego dowiecie się po wysłuchaniu dzisiejszego odcinka?
- Po co interesować się szkoleniami międzykulturowymi?
- Co to w ogóle jest szkolenie międzykulturowe, co ma na celu
- Jakie są rodzaje szkoleń międzykulturowych
- Czy i w jaki sposób szkolenia międzykulturowe można robić w virtualu
- Jakie obszary pokrewne szkoleniom międzykulturowym możecie znaleźć w Waszej praktyce
- Dla kogo właściwe są szkolenia międzykulturowe
Mam nadzieję, że ten odcinek wyposaży Was do lepszego zarządzania międzynarodowymi relacjami w których pracujecie. Chciałabym Was poprosić o zostawienie opinii na iTunes oraz podzielenie się swoją opinią w komentarzu na portalu, czy też w mediach społecznościowych.
Patronem tego odcinka jest firma ETTA Leadership & Culture która specjalizuje się w programach rozwojowych dla liderów prowadzących międzynarodowe, wielokulturowe i wirtualne zespoły. Firmę znajdziecie na stronie www.ettagoglobal.com
A jeśli chcecie być na bieżąco z nowymi odcinkami podcastu, zapraszam Was do zapisania się do newslettera i obserwowania profilu na LinkedIn. Subskrybujcie też kanał O Krok Do Przodu w wybranej przez Was aplikacji i dzielcie się podcastem ze znajomymi!
Materiały wymienione w podcaście:
- Podcast kompetencja międzykulturowa
- Grupa społeczności O Krok Do Przodu na Facebooku – Liderzy Zmian
- Szkolenie ETTA Efektywna współpraca międzykulturowa
- Szkolenie ETTA dla SSC i BPO Obsługa zagranicznego Klienta
- Szkolenie ETTA dla menadżerów Zarządzanie międzynarodowym zespołem
- Trening relokacyjny dla ekspatów
To nie jest tak, że ja od zawsze zajmuję się treningiem międzykulturowym. Najpierw sama odrobiłam bolesne lekcje, zaliczyłam wiele międzykulturowych wpadek i niestety nieudanych współprac, straconych relacji, nieudanych projektów. Najpierw kiedy pracowałam w Stanach, później kiedy studiowałam i mieszkałam w Finlandii, a potem w Niemczech, a jeszcze potem kiedy pracowałam w międzynarodowym środowisku korporacji, na które dodatkowo nałożyła się kultura organizacji.
Kiedy trening międzykulturowy jest potrzebny
Ale dziś nie chcę Wam mówić o mojej historii, ale o sytuacjach, które być może zarezonują Wam, które być może znacie z własnego doświadczenia, sytuacjach kiedy trening międzykulturowy jest po prostu nieodzowny. Jest remedium i panaceum, nie na wszystkie bolączki, ale na wiele z nich.
1. Zespół IT pracujący w Polsce z back office w Indiach
Bardzo wiele SSC i BPO korzysta z takiego modelu współpracy. Koledzy w Indiach mają rolę wspomagającą, a czasami są też członkami zespołu. Niestety w bardzo wielu sytuacjach Polacy nie wiedzą czy to na co się umówili, będzie dostarczone w takiej formie na jaką się umówili. W ogóle nie mają pojęcia, czy termin który został wielokrotnie potwierdzany, zostanie dotrzymany. A co najgorsze, zupełnie nie wiedzą czy finalny produkt będzie spełniać kryteria na jakie na początku się umawiali. Gdzie leży problem? Czy to Polacy nie są w stanie dać dobrych instrukcji i sprecyzować swoich oczekiwań? Czy to Hindusi nie znają się na swojej pracy, nie są fachowcami?
Trening międzykulturowy pozwala zrozumieć co tak właściwie się dzieje, że wiele sposobów na komunikację z Hindusami jest po prostu nietrafionych. Nadmienię tu maila z wieloma osobami w kopii, które całkowicie inny zamiar mają po stronie polskiej a całkowicie inny skutek po stronie hinduskiej, itd. Będziecie w stanie dobrać odpowiedni komunikat i kanał komunikacji.
2. Obsługa Klienta Zagranicznego
Ja sama pracowałam w tej roli w 2006/2006 roku na rynki niemieckojęzyczne, a potem już na kraje EMEA, jednocześnie byłam świadkiem tego jak moi koledzy dostają od Klientów np. z Francji maile pełne wykrzykników, kapitalików czy podkreśleń i treści zaznaczonych na czerwono. Wyobraź sobie co czujesz po otrzymaniu takiego maila, co on Ci robi, jakie wywołuje emocje. Jak masz ochotę odpowiedzieć swojemu francuskiemu Klientowi? I jak rzeczywiście reagujesz? Trening międzykulturowy pozwala zrozumieć jakie intencje ma francuski Klient piszący taką wiadomość i jak możecie zarządzić taką sytuacja jako Polacy. Zrozumiecie swoją reakcję na takie komunikaty i znajdziecie efektywne sposoby na faktycznie podniesienie komfortu Klienta i jakości obsługi.
3. Wejście na rynki zagraniczne
My jako ETTA częściej pracujemy z zagranicznymi liderami czy zespołami, jednak wspieraliśmy naszych Klientów w procesie wchodzenia na zagraniczne rynki. Firma z Polski, która pragnie zdobyć Klientów na rynkach zachodnich, najczęściej w naszym doświadczeniu były to rynki niemieckie, francuski, brytyjski czy amerykański. Są to rynki na których spodziewamy się doskonałych profitów, jednak zdarza się tak, że druga czy trzecia próba nie udaje się. Nie udaje się zbudować zaufania, coś w tych rozmowach nie idzie. Inny scenariusz jest taki, że firma robi swój oddział za granicą, jednak on nie działa, po prostu to nie wypaliło.
Firmy, które odrobiły swoją lekcję związaną z nieudaną ekspansją zagraniczną, korzystają z treningów międzykulturowych. Dowiadują się jak zbudować zaufanie Klienta z Niemiec, co sprawi, że szybko dobijesz biznesu z Amerykaninem, w jakiej perspektywie czasowej musisz myśleć i o czym mówić.
4. Relokacja zagranicznego dyrektora do Polski
Wyobraźcie sobie, że dyrektor Waszego SSC, BPO czy zespołu, niech to będzie dyrektor ze Stanów, przyjeżdża do Polski. Nigdy nie był w Polsce, nie zna polskiego biznesu, kultury, no i oczywiście języka. Jednak wydaje mu się, że jego styl zarządzania jest idealny, że niejako niesie kaganek oświaty. Po jakimś czasie taka osoba spotyka się z niewidzialnym murem. Polscy współpracownicy nie mają ochoty na to, żeby w jakiś sposób dalej wspierać pomysły i działania tej osoby, albo wydają się one niezrozumiałe. Co gorsza intencje tej osoby też wydają się być niezbyt fajne.
Tutaj mówimy o szczególnym rodzaju treningu, treningu relokacyjnym dla tego dyrektora, który przyjeżdża do Polski. Może się on składać z diagnozy kompetencji międzykulturowej a następnie pracy związanej z poznaniem nowej kultury, nie tylko od strony biznesowej, ale i praktycznej. Zachęcamy do tego, żeby w takim treningu brał udział partner czy partnerka a nawet dzieci, które też przecież będą musiały się odnaleźć w nowej dla siebie sytuacji.
Z jakich elementów składa się trening międzykulturowy
Najpierw musisz dowiedzieć się tego, jak działa ta inna kultura i oczywiście Twoja własna kultura, bo one są w interakcji. Potrzebujesz nauczyć się w odpowiedni sposób pisać maile, wybierać to czy będziesz z kimś rozmawiać przez telefon czy przez czat, i wreszcie w odpowiedni sposób myśleć o tych międzykulturowych relacjach.
Celem treningu międzykulturowego jest podniesienie kompetencji międzykulturowej o której nagrywałam osobny odcinek. Kompetencja międzykulturowa ma takie swoje trzy elementy. Po pierwsze wiedza – co wiesz na temat danej kultury, czy bazujesz na faktach czy na stereotypach, jak świeże są Twoje informacje, czy znasz wartości kulturowe. Po drugie podniesienie umiejętności – ćwiczenie konkretnych sposobów zachowania się w relacjach z inną osobą. Jak napisać maila, żeby był rzeczowy lub wręcz odwortnie, żeby budował relacje. Jak rozpocząć rozmowę z kolegą z Danii a jak z Hiszpanii. Na czym polega udane spotkanie w innych kulturach. Po trzecie postawa – co ja sądzę na temat tego, że pracuję z obcokrajowcami, co ja sądzę na ich temat i co ja myślę o sobie w tej sytuacji. Czy mi to sprzyja czy mi to przeszkadza. Ten trzeci obszar pracy jest najgłębszy.
Jakie są rodzaje szkoleń międzykulturowych
Trening wrażliwości międzykulturowej
Trening na którym rozmawiamy o tym, czym jest komunikacja międzykulturowa, jak funkcjonują kultury, jaką rolę odgrywają w tym stereotypy. Jakie są wartości w poszczególnych krajach. U nas w ETTA nazywa się to najczęściej Working Successfully Across Cultures. Taki trening jest bardzo dobry dla osób, które rozpoczynają pracę np. w Shared Service Senter, w międzynarodowym środowisku i dobrze byłoby je przygotować na to, żeby tę pracę robili w odpowiedni sposób. Albo dla pracowników, którzy mają Klientów na całym świecie, wczoraj byli w Stanach a jutro będą w Japonii, za dwa tygodnie w Brazylii. Nie mamy konkretnej kultury z jaką się spotykają, potrzebujemy wyposażyć tych ludzi w ogólną wiedzę na temat komunikacji międzykulturowej i tego na czym polega udana międzynarodowa współpraca.
Treningi specyficzne kulturowo – na temat określonej kultury
Jeśli pracujesz w zespole, który obsługuje Klienta z Francji, jeśli pracujesz w firmie IT i Twój zespół rozrzucony jest w Polsce i w Indiach, wtedy interesuje Cię ta jedna kultura. Taki rodzaj szkolenia międzykulturowego obejmuje zarówno ogólne informacje na temat komunikacji międzykulturowej, jak również konkretne informacje o tej danej kulturze. Np. jak pracować z Amerykanami, udana współpraca polsko-niemiecka, jak współpracować z kolegami z Indii.
Szkolenie relokacyjne – związane z wyjazdem do innego kraju
Gdy ktoś przenosi się z jednego kraju do innego. Najczęściej realizujemy je dla osoby na wysokich, kierowniczych stanowiskach. Gdy np. dyrektor polskiej fabryki wyjeżdża otwierać nowy oddział w Kolumbii lub dyrektor ze Stanów przylatuje zarządzać polskim zespołem – działa to w dwie strony. Takie szkolenie potrzebuje obejmować trzy poziomy, jest to taka piramida – na dole ogólne szkolenie międzykulturowe, potem dodajemy informacje na temat danego kraju a na samym czubku informacje na temat życia w danym kraju, adaptacji, norm, tego co się robi w tym okraju w pracy i po pracy. Uczestnikiem szkolenia może być nie tylko sam pracownik, ale także jego partner i partnerka czy też dzieci. Używamy tu elementów coachingu międzykulturowego czy diagnozy międzykulturowej, tak aby wiedzieć w czym te osoby są dobre a co należy jeszcze doszlifować.
Czy szkolenia międzykulturowe można realizować wirtualnie
Oczywiście tak, my robimy to firmowo od lat, ja jako konsultant od ponad 12! Pomyślcie sobie o tym zespole polsko-hinduskim, jaki mamy tu wybór? Trudno jest uzyskać budżet na szkolenie stacjonarne dla wszystkich. W formule wirtualnej szkolenia wirtualne można robić w różny sposób. Najprostszy to webinary, czyli takie „pigułki wiedzy”, które trwają 30-90 min. Drugi rodzaj to „zwyczajne” warsztaty.
Zamiast szkolić Polaków ze współpracy z Francuzami możemy ich teraz zaprosić na jedną wspólną wirtualną salę szkoleniową i budować ich wzajemne relacje, pracować nad komunikacją
Warto rozpatrzyć różne scenariusze tego, czy inwestujemy w obie czy w jedną stronę współpracy, tak aby nie zachwiać równowagi w zespole.
Formuła wirtualna nie wymaga wielkich budżetów, nie wymaga planowania podróży, bukowania hoteli, rozrywek wieczorowych itd. Można to zrobić w serii krótszych spotkań, przez dłuższy okres czasu. Jest dużo rozwiązań i dużo zalet tych wirtualnych sesji! Można zorganizować sesję rozwiązywania problemów, formułę Q&A czy sesje mastermindową. Mówimy tu nie tylko o elementach wiedzowych, lecz umiejętnościach i postawach.
Kolejnym możliwym scenariuszem są konsultacje indywidualne. Otwieramy tu taką „gorącą linię” poprzez czat czy wcześniej umawiane spotkania, gdzie pracownik ma możliwość omówienia danej sytuacji problematycznej z konsultantem i omówienie scenariusza co można z nią zrobić. Jest też diagnoza i indywidualny coaching międzykulturowy, gdzie całkowicie komfortowo można pracować nad swoją kompetencją przez kanały wirtualne. Wystarcza tu często tylko telefon a diagnoza kompetencji międzykulturowej odbywa się przez formularz online.
Kim jest trener międzykulturowy
Trener międzykulturowy to taka osoba, która Waszej głowie potrzebuje przekazać wiedzę i doświadczenie oraz odnieść się do postawy. Ta definicja ma pewne określone konsekwencje. Jeżeli poszukujecie wiedzy, to dobrym sposobem będzie sięgnięcie do ekspertów ze świata akademickiego, do badaczy, do osób które studiowały ten obszar i mają wiedzę na temat międzykulturowej współpracy. Takie osoby mogą dla Was realizować ciekawy wykład. Z mojej perspektywy jednak, czyli szkoleń dla biznesu, uczestnicy powinny zrozumieć i doświadczyć, żeby móc wdrożyć umiejętności w życie. Dlatego ważne dla mnie jest szukanie tego, czy trener międzykulturowy potrafi budować umiejętności uczestników.
Wierzę w to, że osoby, które odrobiły swoje lekcje międzykulturowe, mieszkały czy pracowały za granicą, odczuły dynamikę współpracy międzykulturowej, na swojej skórze doświadczyły tego jak ważne są tego typu umiejętności.
Ostatnim elementem postawa trenera, ja sama zaledwie kilka razy współpracowałam z trenerami, którzy dotykali tego obszaru. Mi zależy w pracy nad tym, żeby obie strony szukały pozytywnych rozwiązań a nie szukali oręża do wzajemnego zwalczania się.
Szkolenia międzykulturowe dla liderów
W ramach organizacji ETTA Leaderhip & Culture pracujemy głównie z liderami globalnych zespołów. Dla nas ten wątek międzykulturowy jest częścią kompetencji menadżera, to nie jest jakiś osobny temat. Taki lider musi wiedzieć jak dawać feedback osobom z rożnych kultur, jak rozwiązywać konflikty w międzynarodowym zespole, odpowiednio rozmawiać itd. Kompetencja międzykulturowa nie jest jakąś wydumaną, dodatkową kompetencją do codziennych sytuacji.
Jeżeli na co dzień czy kilka razy w tygodniu pracujecie z obcokrajowcami to po prostu musicie się na tym znać, tak samo pracując w międzynarodowej organizacji.
Nasze doświadczenia pokazują, że często jesteśmy zapraszani do współpracy i przeprowadzenia treningu międzykulturowego w momencie gdy dany projekt się posypał, gdy narasta konflikt pomiędzy stronami, gdy ta komunikacja międzykulturowa jest bardzo zaostrzona, gdy strony mają do siebie wiele żalu. Wtedy nie jest moment na szkolenie międzykulturowe lecz na interwencję, na naprawę relacji, na pracę nad tym konfliktem. Może być to warsztat, facylitacja czy team coaching. Wciąż niewiele organizacji z Polski decyduje się na trening międzykulturowy przez rozpoczęciem współpracy, kiedy ta międzynarodowa relacja zaczyna działać, dopiero się zaczyna. Na szczęście na przestrzeni lat pojawia się co raz więcej Klientów dla których ważna jest ta prewencja, odpowiednie przygotowanie do międzynarodowych projektów. Wierzę, że ten odsetek będzie rósł.
Dla kogo są szkolenia międzykulturowe
My w ETTA współpracujemy z biznesem i dla biznesu. Naszym Klientem są menadżerowie, są zespoły, są określone firmy, które wykonują konkretne działania biznesowe polegające na wytwarzaniu konkretnych produktów, obsłudze klienta czy zdobywaniu nowych rynków. To nie oznacza, że szkolenia międzykulturowe są ograniczone tylko dla biznesu. Wiele interesujących projektów realizowane jest przez NGO, przez organizacje pozarządowe. Jeszcze zanim te szkolenia międzykulturowe pojawiły się w biznesie to robiono szkolenia dla trenerów międzykulturowych, tzw. multiplikatorów kulturowych. Jeżeli pracujecie na uczelni w dziale współpracy z zagranicą to też niezbędne jest szkolenie międzykulturowe. Tak samo wszyscy studenci wyjeżdżający na Erasmusa potrzebują mieć takie szkolenie międzykulturowe.
Moi Drodzy, myślę, że dowiedzieliście się całkiem sporo. Powiedziałam Wam czym są szkolenia międzykulturowe i w jakich sytuacjach mogą się przydać, jakie cele mają szkolenia międzykulturowe (wiedza, umiejętności postawia i podniesienie kompetencji międzykulturowej). Powiedziałam jakie są rodzaje szkoleń, czyli szkolenia ogólnie wspierające współpracę międzykulturową, szkolenia specyficzne kulturowo i szkolenia relokacyjne dla osób wyjeżdżających na dłuższy czas za granicę. Powiedziałam też o tym jak można realizować szkolenia międzykulturowe wirtualnie, czego szukać u trenera międzykulturowego i odniosłam się trochę do tego, a wreszcie kto może skorzystać z tych szkoleń.
Mam nadzieję, że dzisiejszy podcast pozwolił Wam poukładać sobie te tematy w głowie, tego jak szukać wsparcia dla siebie i dla swojej organizacji. Będę bardzo wdzięczna za to, jeżeli podzielicie się ze mną refleksjami na temat tego odcinka i swoimi doświadczeniami na temat szkoleń międzykulturowych. Czy braliście udział w takim szkoleniu i co one budowało, czy w Waszej organizacji macie takie szkolenia i jak są one realizowane. Jestem wdzięczna za wszystkie Wasze lajki i polecenia! Napiszcie mi komentarz tu na portalu lub na iTunes. Życzę Wam kompetentnej pracy w obszarze współpracy międzykulturowej!
Skomentuj podcast