Jak zarządzać pracownikami z Ukrainy?

W tym tekście znajdziesz listę dobrych praktyk i pomysłów, jak zarządzać pracownikami z Ukrainy w firmie produkcyjnej. Wykorzystaj które chcesz – na żywca, część użyj jako pomysły, zmodyfikuj i dopasuj do realiów Waszego zakładu!

Polskie firmy produkcyjne zatrudniają duże grupy pracowników z Ukrainy, którzy mają skompensować brak rąk do pracy na polskim rynku. Pracownicy Ci przyjeżdżają na kontrakty krótko- lub długoterminowe. W bieżącej pracy pojawiają się między innymi problemy językowe, problemy ze zrozumieniem, niekiedy brak motywacji do nauki obsługi maszyn, trudności z integracją z pracownikami polskimi, trudności w zarządzaniu mieszanymi zespołami i egzekwowaniu od nich pracy. W trudniejszych przypadkach, sytuacja nabiera rozpędu i owocuje negatywnymi nastrojami wśród załogi polskiej i ukraińskiej, oskarżeniami o segregowanie lub faworyzowanie drugiej nacji, wzajemną zazdrością lub zarzutami. Produktywność zamiast rosnąć – zaczyna spadać, za to wzrasta rotacja.

Jak zarządzać pracownikami z Ukrainy?

Szukaj opcji, żeby obie nacje wzajemnie poznały się i polubiły.

– zamiast organizować osobne linie dla Polaków i dla Ukraińców, twórz załogi mieszane. W krótkim okresie będzie trudniej, ale w dłuższym wszystkim się opłaci.

– na szkoleniu wstępnym przeznacz czas na wzajemne poznanie się nowych pracowników z Polski i z Ukrainy. Wspólna sytuacja bycia nowym łączy!

– angażuj obie nacje we wspólne wydarzenia – np. niech świętują razem zrealizowanie miesięcznego planu produkcji. Wspólne celebrowanie łączy! To nie musi być jakaś wielka impreza z alkoholem – wystarczy coś małego razem na stołówce w czasie przerwy obiadowej.

Możecie też znaleźć sposób na wspólne świętowanie urodzin lub imienin polskich i ukraińskich członków załogi.

– zorganizuj wspólne rozgrywki, np. drużyny sportowe, koniecznie mieszane, czyli drużyna polsko-ukraińska przeciw innej drużynie mieszanej polsko-ukraińskiej. Wspólne działanie łączy ludzi, pozwala im się lepiej poznać.

– zorganizuj wspólne śniadania dla zespołów, podczas których będą mogli w innym nieco kontekście porozmawiać ze sobą

– zorganizuj Dzień Ukraiński na stołówce, podczas którego serwowane będą dania kuchni ukraińskiej

Zadziałaj na polu języka

– zatrudnij tłumacza na stałe – niech będzie dostępny na potrzeby dowolnej osoby z załogi

– oklej każdą maszynę tłumaczeniami w języku ukraińskim i rosyjskim

– wyposaż mistrzów zmiany, team liderów w małe słowniczki z kilkoma zwrotami w języku ukraińskim/rosyjskim – tak, żeby umieli przywitać się, zapytać co słychać.

Kilka prostych zwrotów w języku ukraińskim/rosyjskim z ust mistrza zmiany wywoła pozytywny uśmiech i pozwoli stworzyć przyjemny klimat wokół pracowników z Ukrainy.

– wyposaż mistrzów zmiany, team liderów w małe słowniczki jakich słów unikać w komunikacji z Ukraińcami lub które słowa w języku polskim mogą mieć zupełnie inne znaczenie niż w języku rosyjskim lub ukraińskim

– zrób plakaty, na których pokażesz typowe lub śmieszne nieporozumienia wynikające z różnic między językami. Niech ludzie się pośmieją z plakatów zamiast się obrażać lub denerwować kiedy ktoś im nieświadomie powie któreś z takich słów!

Daj wsparcie na wejściu

– daj wyraźnie znać pracownikom z Ukrainy, że są mile widziani i że cieszysz się z tego, że rozpoczynają pracę w fabryce (a nie że „nie było już nikogo innego to was wziąłem bo jesteście tani” – taki przekaz z pewnością nie zbuduje niczyjego zaangażowania)

– znajdź partnera („buddy”) dla każdego nowego pracownika lub dla grup nowych pracowników. Niech będzie to osoba, która pracuje już w fabryce i mogłaby być dla nowego źródłem nieformalnej wiedzy o tym, jakie w fabryce obowiązują zasady, co zrobić w przypadku gdy… itd. Mogą spotykać się na przerwie lunchowej lub obiadowej. Da to nowemu pracownikowi możliwość zadania pytań, które może krępowałby się zadać bezpośrednio liderowi zmiany.

– chciałbyś, żeby Ukraińcy widzieli Twoją fabrykę jako miejsce, w którym warto byłoby zostać dłużej?

Pokaż im perspektywy, dlaczego warto tu pracować i po co warto stawać się regularnym pracownikiem.

Dzięki temu będą wiedzieć, że warto włożyć trochę więcej wysiłku, żeby tu zostać. Oprócz korzyści czysto finansowych naświetl też korzyści związane z bezpieczeństwem zatrudnienia, benefitami pozapłacowymi (np. pakiet medyczny itp.). Warto też opowiedzieć o historii firmy i jej dokonaniach. Każdy lubi pracować dla organizacji, która robi wielkie rzeczy!

Szanuj kulturę ukraińską

– najlepiej trzymaj się z daleka od tematów politycznych. Ukraina to młody kraj i kwestie polityczne mogą być bardzo drażliwe!

– nie krytykuj. Chyba że kulturę polską – swoją własną proszę bardzo, krytykuj do woli!

Wesprzyj relokację

– nie tylko na polu formalnym (pomoc w uzyskaniu dokumentów) i mieszkaniowym, lecz także kulturowym

– zaoferuj lekcje języka polskiego dla (niektórych) pracowników. Jeśli chcesz, żeby zostali z Tobą na dłużej, rozważ zaoferowanie takiej możliwości także ich partnerkom/partnerom.

Daj wsparcie menedżerom

– zaoferuj konsultacje z działem prawnym, na których mogą zadać pytania o czas pracy, zwolnienia itd.

Naucz ich nagradzać pozytywne zachowania i współpracę między pracownikami polskimi i ukraińskimi – dzięki temu ludzie łatwiej nauczą się co dobre!

– edukuj!

Edukuj

– Polacy wiedzą mało o Ukrainie, a Ukraińcy – o Polsce. Znajdź sposób na ułatwienie im uzyskania wiedzy o swoich krajach i kulturach. Możesz zrobić to podczas onboardingu, możesz też wykorzystać do tego Wasz firmowy newsletter, tablice na stołówce, monitory z informacjami, plakaty. Możesz opracować lub zlecić opracowanie broszurek na temat Polski i Ukrainy. Podkreślaj w nich to, co oba narody łączy (np. bardzo emocjonujące i sławne EURO 2012), a nie to co dzieli.

Wszyscy sąsiedzi mają za sobą trudną historię i rozgrzebywanie jej niczemu nie służy.

– pokaż polskiej załodze krzywą adaptacji (tzw. krzywą szoku kulturowego), żeby byli świadomi, czego doświadczają ich ukraińscy koledzy przyjechawszy w nowe miejsce, do obcej kultury

– wyjaśnij różnice w oczekiwaniach względem przełożonego i kolegów na bazie wymiarów kulturowych dystansu władzy i kolektywizmu

Czuję, że to dopiero czubek góry lodowej! Stwórzmy razem mega listę dobrych praktyk i pomysłów na zarządzanie pracownikami z Ukrainy. Zapraszam do dzielenia się nimi w komentarzach – pozwolę sobie od razu niektóre z nich dopisać do listy, żeby łącznie stworzyć mega ściągę dla wszystkich 😊

Jeżelibyście potrzebowali wsparcia w zakresie współpracy w Waszych międzynarodowych zespołach, w wirtualnym lub hybrydowym środowisku, a także gdybyście chcieli zadbać o odporność psychiczną i wellbeing pracowników – zapraszam do nas do ETTA www.ettagoglobal.com