Kiedy mówimy o zarządzaniu różnorodnością i o różnorodności w miejscu pracy, często przyglądamy się poszczególnym aspektom czy wymiarom tej różnorodności. Ważny jest tu obszar dotyczący osób z niepełnosprawnością. I warto o nim porozmawiać. Dlatego w tym odcinku gościnią jest Aleksandra Wysocka, która współtworzy program mentoringowy łączący biznes z osobami z niepełnosprawnościami.
Czego dowiesz się z tego odcinka?
- Po co rozmawiać o niepełnosprawności?
- Kim jest OZN?
- Osoby z niepełnosprawnością w firmie
- Kiedy (nie) można zatrudnić osoby z niepełnosprawnością?
- Jak praca zdalna wpływa na możliwości OZN?
- Jakie są korzyści i wyzwania gdy zatrudniamy OZN?
- Program mentoringowy dla firm
Gdy będziesz słuchać tego odcinka, pomyśl o osobie, która też wysłuchałaby go z korzyścią dla siebie lub swojego zespołu i podziel się linkiem do nagrania.
Trzy wnioski, jakie sobie wyciągam z tej rozmowy, to przede wszystkim:
- Ucz się. Jest tak wiele rzeczy, których nie wiemy, dotyczących zarówno rodzajów niepełnosprawności, doświadczeń osób z niepełnosprawnościami, jak i wiedzy na temat wymogów formalnych związanych z zatrudnianiem pracowników z niepełnosprawnościami.
- Rozmawiaj. To najlepszy pomysł, żeby się dowiedzieć czegoś o doświadczeniach innych osób.
- Jak czegoś nie wiesz, to pytaj. Dzisiaj moja gościni dużo mówiła o tym, żeby pytać i bezpośrednio adresować tematy.
Podziel się swoimi przemyśleniami – tutaj na portalu, lub na naszym profilu na LinkedIn.
Zapraszam Cię do zapisania się na newsletter i obserwowania profilu na LinkedIn. Subskrybuj też kanał O Krok Do Przodu na wybranej platformie i dziel się ze znajomymi.
Materiały wymienione w odcinku
- Program Mentoringowy łączący biznes z OzN – Edycja II
- Podcast OKDP 054: Żywa Biblioteka. Innowacyjny format odkrywania różnorodności
- Podcast OKDP 056: Bez inkluzywnego przywództwa nie ma innowacyjności
- Podcast ASA 006: How to craft a DEI strategy that makes sense
Po co rozmawiać o niepełnosprawności?
Najwyższa Izba Kontroli wykonała niedawno badanie pokazujące, jaka jest sytuacja osób z niepełnosprawnościami na rynku pracy.
Z analizy wynika, że 80% osób z niepełnosprawnościami nie podejmuje żadnej aktywności zawodowej.
Powodów jest wiele. Zaczynając od tego, że są bariery architektoniczne, bariery transportowe, aż po stan zdrowia. Pokazano również, że pracodawcy żyją w stereotypach, w lękach wobec osób z niepełnosprawnościami. A co się dzieje, kiedy czujesz lęk? Unikasz.
Jako ludzie unikamy tego tematu, bo go nie znamy, nie mamy odpowiedniej wiedzy. Nie jesteśmy wyedukowani.Więc mówię: odczarujmy te stereotypy. Bo oprócz tego, że my boimy się i nie wiemy, to też traktujemy osoby z niepełnosprawnościami jako osoby, które mają jakieś przywileje. Myślimy, że jeżeli my ich zatrudnimy, to będziemy się tylko nimi zajmować, a oni nam pracy nie zrobią. To jest totalnie błędne myślenie.
Kim jest OZN – osoba z niepełnosprawnością?
Jeżeli popatrzymy sobie na definicję medyczną, to jest osoba, która ma trwałą bądź okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych.
Natomiast jak popatrzymy na definicję społeczną, to jest osoba, która ma naruszoną sprawność fizyczną. To, że jest niepełnosprawna, jej nie definiuje. To jest tylko jedna z cech.
Osoby z niepełnosprawnością w firmie
Mamy trzy stopnie niepełnosprawności: lekki, umiarkowany i znaczny. Są pewne uprawnienia, dla osób, które mają stopień niepełnosprawności umiarkowany bądź znaczny:
- Taka osoba może pracować 7 godzin dziennie, czyli 35 godzin tygodniowo. (Wyjątkiem jest sytuacja, w której pracownik chce pracować 8 godzin dzienne, a lekarz uzna, że nie ma przeciwwskazań.)
- Należy się jej dodatkowa przerwa 15-minutowa.
- Przewidziany jest dodatkowy urlop 10-dniowy.
- Dodatkowym uprawnieniem jest płatne zwolnienie na wizytę u lekarza lub na tzw. turnus rehabilitacyjny. Trwa on 21 dni, ale pokrywa się ze wspomnianym wcześniej dodatkowym 10-dniowym urlopem.
Kiedy (nie) można zatrudnić osoby z niepełnosprawnością?
Każda osoba z niepełnosprawnością ma orzeczenie o niepełnosprawności. I może zdarzyć się tak, że w orzeczeniu o niepełnosprawności będzie zapisana niezdolność do pracy. Ale nawet jeżeli w orzeczeniu masz napisane „niezdolny”, ale na przykład masz sprawne oczy i ręce, które pozwalają ci pracować na komputerze, to lekarz medycyny pracy może stwierdzić, że do pracy biurowej nie ma absolutnie żadnych przeciwwskazań. Ale już będą przeciwwskazania do pracy na rusztowaniu.
Jak praca zdalna wpływa na możliwości OZN?
Dużym plusem jest to, że pracodawca oferujący pracę zdalną nie ogranicza się do jakiegoś terytorium. Osoba z małego miasta albo z drugiego końca Polski może aplikować na taką pracę. Oczywiście dzięki pracy zdalnej ta osoba nie będzie musiała się przemieszczać pomiędzy swoim domem a biurem. A więc odchodzą bariery transportowe, architektoniczne.
Z drugiej strony taka osoba może chcieć interakcji z ludźmi. Kontakt human-to-human jest bardzo istotny. Osoby z niepełnosprawnościami też chcą być w biurach.
Czasami zdarza się, że pracodawcy wymagają, żeby pracować na ich sprzęcie. Bo na przykład są jakieś zabezpieczenia. Ale zdarza się, że osoby z niepełnosprawnościami posiadają swoje własne sprzęty, które są bardziej dostosowane do ich niepełnosprawności. Jeżeli pracodawca jest z tym okej, to wtedy oczywiście ten sprzęt można dostosować do tych wszystkich protokołów i procedur bezpieczeństwa. Ale są też tacy pracodawcy, którzy nie będą chcieli się na to zgodzić. Wtedy pojawia się bariera sprzętowa.
Jakie korzyści z zatrudnienia OZN może mieć organizacja i zespół?
Osoby z niepełnosprawnościami, przychodząc do nas do pracy:
- mają dużą motywację
- są bardzo zdeterminowane
- dają nam inne perspektywy i świeżość w organizacji
Jakie są wyzwania gdy zatrudniamy OZN?
Oczywiście nasze biurowce czy też miejsca pracy czasami nie są dostosowane do osób z niepełnosprawnościami. To jest wyzwanie, ale nie element, na którym chciałabym się skupić.
Dla mnie wyzwaniem jest to, żebyśmy popatrzyli, jak my jako zespół widzimy osoby z niepełnosprawnościami, które do nas dołączają. Musimy przygotować menadżerów, którzy będą zarządzali osobami z niepełnosprawnościami. Z drugiej strony menadżer musi przygotować też swój zespół. Odpowiednio wcześnie porozmawiać o lękach tego zespołu. Zapytać, jakie członkowie mogą mieć pytania. Czego oni się boją w relacji z taką osobą? Takie odczarowanie jest istotne. Dużym ryzykiem jest to, że wrzucisz osobę z niepełnosprawnością do zespołu i pomyślisz, że wszystko samo się ułoży.
Program mentoringowy dla firm
Przygotowaliśmy pierwszą edycję Zaproś różnorodność do siebie. I pod tym hasłem chcieliśmy wyedukować wszelkiego rodzaju organizacje, korporacje, o tym, że nie ma różnorodności bez niepełnosprawności. Zgłosiło się do nas mniej więcej 30 firm, reprezentowanych przez poszczególnych pracowników. Zgłosiły się do nas osoby, które same chciały zmieniać swoją korporację, swoją organizację. Wśród tych osób były osoby z niepełnosprawnościami.
Mieliśmy pierwszą edycję. Teraz uruchamiamy drugą, którą nazywamy Włącz Uważność.
Głównym celem programu mentoringowego jest to, żebyśmy zbudowali partnerstwo pomiędzy organizacjami biznesowymi, a osobami z niepełnosprawnościami.
Ten program mentoringowy składa się z wielu elementów. Pierwsza rzecz to taka, że ty jako mentee dostajesz swojego mentora, z którym pracujesz nad konkretnym, wymiernym celem. Takim, który ma być powiązany z osobami z niepełnosprawnościami. Dodatkowo w czasie trwania tego programu edukujemy, dajemy wiedzę, współpracujemy z ekspertami, którzy są bardziej świadomi tego, jak pracować, jak rekrutować, jak przygotować stanowisko, a nawet jak napisać ogłoszenie rekrutacyjne. Pracujemy też na takiej warstwie „ja w relacji do osób z niepełnosprawnościami”. Taki program trwa 6 miesięcy i już są widoczne efekty I edycji.
Zakończenie
Życzyłabym sobie, żeby było wiele edycji tego programu. I żeby każda edycja zmieniała sytuację osób z niepełnosprawnościami na rynku pracy. Życzę sobie tego, żeby organizacje były świadome, żeby zatrudniały osoby z niepełnosprawnościami. Ale też życzę sobie tego, żebyśmy skutecznie aktywizowali osoby z niepełnosprawnościami.
Photo by Christin Hume on Unsplash
Skomentuj podcast